O nas
Lady Ryder
BIOGRAFIA
Sue Ryder, brytyjska działaczka charytatywna i filantropka prowadząca szeroko zakrojoną działalność charytatywną na świecie. Założyła międzynarodową fundację w hołdzie ofiarom II wojny światowej. Jako Lady Ryder of Warsaw zasiadała w brytyjskiej Izby Lordów. Była wielką przyjaciółką Polski i Polaków. W Polsce ufundowała w 30 miejscowościach domy opieki, szpitale i hospicja.
Margaret Susan Ryder, znana jako Sue Ryder, urodziła się 3 lipca 1923 roku w szpitalu miejskim w Leeds, w ziemiańskiej rodzinie osiadłej w hrabstwie Suffolk. Z domu rodzinnego wyniosła potrzebę niesienia pomocy biednym i pokrzywdzonym przez los. Po wybuchu II wojny światowej, mając zaledwie 16 lat, wstąpiła ochotniczo do Formacji Pielęgniarek Pierwszej Pomocy.
W czasie II wojny światowej Susan Ryder służyła w polskiej sekcji brytyjskiego Zarządu Operacji Specjalnych (S.O.E.), zajmującej się dywersją w okupowanej Europie. Tam współpracowała z cichociemnymi, których odwaga, determinacja i poświęcenie wywarły ogromny wpływ na jej przyszłość. W trakcie swej służby zetknęła się bezpośrednio z ogromem ludzkiego cierpienia. Po zakończeniu wojny niosła pomoc byłym więźniom niemieckich obozów. Jednocześnie odwiedzała alianckie więzienia, ratując życie wielu skazanym na śmierć. Doświadczenia te spowodowały, że bez reszty zaangażowała się w pracę charytatywną na rzecz chorych, bezdomnych i pozbawionych środków do życia ludzi.
Wkrótce jej pomoc dotarła na inne kontynenty.
W 1953 roku powołała do życia fundację swojego imienia. "There's rosemary, that's for remembrance, pray, love, remember" – cytat z Hamleta i gałązka rozmarynu stały się symbolem Fundacji, będącej żywym pomnikiem dla milionów ludzi, którzy w obronie ludzkich wartości, oddali swoje życie podczas wojny. The Sue Ryder Foundation wybudowała w piętnastu krajach świata ponad osiemdziesiąt domów, które po dziś służą chorym i cierpiącym.
Do 1978 roku organizowała wyjazdy wypoczynkowo-rehabilitacyjne do Wielkiej Brytanii dla byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Z tej formy pomocy skorzystało ok. 8000 osób, głównie Polaków. Wraz ze swoim mężem Leonardem Cheshire (1917-1992), słynnym bohaterem II Wojny Światowej i wielce zasłużonym działaczem charytatywnym, inicjowała wspólne akcje humanitarne w różnych krajach świata, dotkniętych tragedią ludzką. Dla finansowania działalności fundacji, Sue Ryder założyła ponad 600 sklepów charytatywnych. Polska zawsze była dla Sue Ryder miejscem szczególnym. W sierpniu 1944 roku ekspediowała zrzuty broni dla walczącej Warszawy. Bezpośrednio po wojnie, wraz z międzynarodową grupą wolontariuszy, pospieszyła z pomocą stolicy, by później stale pomagać Polsce i Polakom. Tutaj wybudowała ponad 30 Domów Sue Ryder, które przyjęły pod swój dach chorych, samotnych i bezdomnych.
DZIAŁALNOŚĆ
Po zakończeniu działań wojennych, Sue Ryder jako wolontariuszka podjęła współpracę z kilkoma organizacjami międzynarodowymi niosącymi pomoc humanitarną w zniszczonej przez wojnę Europie. Działała początkowo we Francji, następnie w Belgii i w Niemczech. Latem 1945 roku dotarła do Warszawy, o której tak wiele słyszała od swych przyjaciół Cichociemnych, i dla której pospieszyła z pomocą po wybuchu Powstania Warszawskiego, pakując zasobniki w bazach SOE w południowych Włoszech.
Jeszcze nosząc brytyjski mundur, ale działając już samodzielnie, rozpoczęła wyjątkową misję na terenie Niemiec na rzecz tak zwanych Displaced Persons – rzeszy wojennych uciekinierów i przesiedleńców, byłych więźniów obozów koncentracyjnych, ocalałych z Holokaustu, robotników przymusowych, weteranów wojennych. Wielu spośród nich to byli bezpaństwowcy, których ojczyzny znalazły się w sowieckiej strefie wpływów: Polacy ze Wschodu, Litwini, Łotysze, Estończycy. Mimo zakończenia działań wojennych, ludzie ci czasami całymi rodzinami bytowali na terenie Niemiec i Austrii w bardzo trudnych warunkach w specjalnie zorganizowanych dla nich obozach, administrowanych przez wojska alianckie, nie posiadając dokumentów, możliwości pracy ani powrotu do ojczystego kraju. Trudna sytuacja bytowa przyczyniała się do popełniania przez nich różnorakich przestępstw: szmuglerstwa, nielegalnego handlu, a niejednokrotnie też do dokonywania samowolnych aktów odwetu na Niemcach. Sue Ryder była szczególnie przejęta losem tych ludzi, którzy sami będąc ofiarami wojny byli skazywani na długoletnie kary pozbawienia wolności, dożywocie, a nawet na karę śmierci.
Działając jako społeczny obrońca, Sue Ryder stale wizytowała po wojnie 128 alianckich więzień w okupowanych Niemczech. Występowała również z apelacją od wyroków śmierci i udało się jej uratować 110 osób, głównie młodych Polaków.
W 1952 roku, dla opuszczających więzienia zorganizowała pierwszy Dom Sue Ryder na przedmieściach Frankfurtu, a następnie w budynkach byłego więzienia usytuowanego w uzdrowisku Bad Nauheim. W taki sposób rozpoczęła się jej międzynarodowa działalność: ukierunkowana od początku na pomoc dla osób, które ucierpiały w czasie wojny. Z myślą o byłych więźniach obozów i weteranach wojennych otworzyła także pierwszy Dom Sue Ryder w Anglii w Cavendish, w hrabstwie Suffolk, w domu swojej matki.
W rok później doszło do sformalizowania jej działalności i rejestracji międzynarodowej Fundacji Sue Ryder. Przez 30 lat po zakończeniu wojny, Sue Ryder wizytowała wciąż więzienia w Niemczech i prowadziła program opieki dla byłych więźniów obozów koncentracyjnych, organizując dla nich wyjazdy wypoczynkowo-rehabilitacyjne – początkowo w Danii, a następnie w Niemczech. Z tego systemu opieki skorzystało około 8 000 ludzi, w większości Polaków.
Dzięki determinacji Sue Ryder i jej umiejętności gromadzenia wokół siebie rzeszy wolontariuszy, powstawały kolejne domy w Anglii (ośrodki opieki hospicyjnej i długoterminowej), Założyła swoją fundację w Irlandii i we Włoszech, działała też bardzo aktywnie w krajach, które po wojnie trafiły do sowieckiej strefy wpływów, dla wsparcia „zapomnianych sojuszników”. Powstał szereg Domów Sue Ryder w Jugosławii, natomiast w Republice Czeskiej udało się jej otworzyć pierwszy dom dopiero w latach 90.
Wyjątkową sferę aktywności Sue Ryder rozwinęła dzięki swojemu mężowi Leonardowi Cheshire. Gdy poznali się w połowie lat 50. prowadził on bardzo ożywioną działalność charytatywną, zbliżoną do misji Sue Ryder, tworząc tzw. Domy Leonarda Cheshire i starając się nieść pomoc dla byłych kolonii brytyjskich. Oboje podjęli wspólną pracę na rzecz trędowatych w Indiach. Po czterech latach znajomości, podjęli również decyzję o zawarciu małżeństwa, któremu patronowała Matka Teresa. Ślub niezwykłej pary odbył się w kaplicy kardynała Graciasa w Bombaju, zaś wesele w założonym przez nich ośrodku dla trędowatych w Dehradun. Oboje cechowała głęboka religijność.
Sue Ryder założyła łącznie 80 domów w różnych częściach świata. Dotarła z pomocą również na kontynent afrykański, gdzie od 1990 roku działa w Malawi fundacja jej imienia. Ponad pół miliona ludzi na świecie skorzystało dotychczas z różnych form opieki w Domach Sue Ryder. Tylko w Malawi, rocznie ponad 6 000 pacjentów jest objętych programem rehabilitacji medycznej prowadzonym przez malawijską fundację Sue Ryder.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
Sue Ryder uhonorowano najwyższymi odznaczeniami państwowymi brytyjskimi i zagranicznymi, w tym polskimi, jak również kościelnymi. Była odznaczona Orderem Św. Michała i Św. Jerzego, Orderem Imperium Brytyjskiego, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, odznaczeniem Pro Ecclesia et Pontifice, odznaczeniem Ecclesia Populoque Sevitium Praestanti. Była doktorem honoris causa Uniwersytetów w Liverpool, Exeter, Essex, Reading, Leeds, Kent, Londynie, Cambridge.
Największym wyróżnieniem dla Sue Ryder był tytuł Para Anglii i dożywotnie miejsce w Izbie Lordów, z nadania Królowej Brytyjskiej Elżbiety II.
Dla niej osobiście jednym z najmilszych wyróżnień był Order Uśmiechu, jaki z wielkim wzruszeniem przyjęła z rąk dzieci polskich w 1983 roku, w Konstancinie w Domu Sue Ryder stworzonym dla dzieci z reumatoidalnym zapaleniem stawów.
Misja Sue Ryder
Działalność Sue Ryder w Wielkiej Brytanii i na świecie
Sue Ryder utworzyła w Anglii w 1953 roku fundację swojego imienia: Sue Ryder Foundation i była jej wieloletnim prezesem. W roku 1999 ustąpiła z Zarządu. Fundacja przyjęła nazwę Sue Ryder Care, a od lutego 2011 roku nazywa się po prostu Sue Ryder. Angielska fundacja Sue Ryder obecnie prowadzi w Wielkiej Brytanii 14 Domów Sue Ryder (ośrodki opieki paliatywnej i neurologicznej) i 8 hospicjów domowych. Posiada również sieć 350 sklepów charytatywnych.
Organizacja Sue Ryder prowadzi sekcję Sue Ryder International, która stanowi jednocześnie nieformalne zrzeszenie organizacji powstałych w różnych częściach świata wokół domów założonych przez Sue Ryder, wśród których część działa samodzielnie i ma osobowość prawną, jak polska Fundacja Sue Ryder. Misja i Domy Sue Ryder są obecne w 12 krajach Europy (Albania, Bośnia, Chorwacja, Czarnogóra, Czechy, Irlandia, Kosowo, Macedonia, Polska, Serbia, Wielka Brytania i Włochy), oraz obejmuje 1 państwo południowoafrykańskie: Malawi.
Kluczową rolę wciąż odgrywa angielska organizacja Sue Ryder, która pomaga biedniejszym częściom świata: obecnie współfinansuje opiekę hospicyjną w Albanii i program rehabilitacji medycznej prowadzony w obszarach wiejskich przez Sue Ryder Foundation in Malawi.
Lady Ryder of Warsaw Memorial Trust
W lutym 2000 roku (na 9 miesięcy przed śmiercią) Sue Ryder założyła Bouverie Foundation. Pragnieniem Lady Ryder of Warsaw było, by fundacja ta sprawowała opiekę nad Domami Sue Ryder w Polsce i we Włoszech oraz by utworzyła placówkę Sue Ryder w Lourdes. W lutym 2008 r. fundacja zmieniła nazwę na Lady Ryder of Warsaw Memorial Trust. Bliskimi współpracownikami i patronami fundacji są dzieci Sue Ryder: Elizabeth i Jeromy Cheshire. Jedno z ostatnich marzeń Sue Ryder zostało zrealizowane przez Lady Ryder of Warsaw Memorial Trust w maju 2009 r., kiedy to doszło do otwarcia w Bellevue, polskim ośrodku dla pielgrzymów w Lourdes, prowadzonym przez siostry nazaretanki, pokoi gościnnych w pełni przystosowanych dla osób niepełnosprawnych.
Fundacja Lady Ryder of Warsaw Memorial Trust blisko współpracuje z organizacją Sue Ryder Parmoor Prayer Fellowship, która prowadzi w St.Katharine`s Parmoor centrum rekolekcyjno-wypoczynkowe.
